Problemy dyscyplinarne funkcjonariuszy Policji – jak minimalizować negatywne skutki postępowania dyscyplinarnego?

W mojej praktyce prawniczej nierzadko spotykam się z funkcjonariuszami Policji, którzy borykają się z trudnościami wynikającymi z postępowań dyscyplinarnych. W takich sytuacjach kluczowe znaczenie ma nie tylko zrozumienie przepisów regulujących tego rodzaju postępowania, ale również świadomość, jakie kroki można podjąć w celu zminimalizowania ich negatywnych konsekwencji. Poniższy artykuł to praktyczny przewodnik po najważniejszych aspektach postępowań dyscyplinarnych w Policji oraz instytucji zatarcia kary.

Przykład sytuacji dyscyplinarnej.

Załóżmy, że dwóch policjantów w trakcie patrolu podejmuje działania, które finalnie wzbudzają zainteresowanie prokuratora lub rzecznika dyscyplinarnego. Prokurator wszczyna postępowanie przygotowawcze z podejrzeniem naruszenia przepisów karnych w trakcie interwencji. Niezależnie od wyniku postępowania prokuratorskiego, przełożony funkcjonariuszy inicjuje postępowanie dyscyplinarne, mające na celu ustalenie, czy doszło do przewinienia dyscyplinarnego w zakresie realizacji obowiązków służbowych.

Możliwe kary dyscyplinarne w Policji.

Zgodnie z Ustawą o Policji, na funkcjonariuszy mogą zostać nałożone następujące kary dyscyplinarne:

• upomnienie,
• nagana,
• ostrzeżenie o niepełnej przydatności do służby na zajmowanym stanowisku,
• wyznaczenie na niższe stanowisko służbowe,
• obniżenie stopnia,
• ostrzeżenie o niepełnej przydatności do służby,
• wydalenie ze służby.

Orzeczenie o nałożeniu kary niesie za sobą dodatkowe konsekwencje, takie jak obniżenie rocznej nagrody (tzw. „trzynastki”) czy dodatku służbowego, co bezpośrednio wpływa na wysokość emerytury funkcjonariusza. Dla policjantów z wieloletnim stażem może to być szczególnie dotkliwe.

Kluczowe działania w przypadku postępowania dyscyplinarnego:

1. Składanie wyjaśnień.

Funkcjonariusz powinien szczegółowo opisać motywy swoich działań i wykazać, że decyzje podejmowane były w oparciu o dostępne informacje oraz w celu zapewnienia porządku publicznego.

2. Współpraca z prawnikiem.

Specjalista w zakresie prawa policyjnego pomoże ocenić sytuację, przygotować argumentację i wskazać ewentualne błędy proceduralne w postępowaniu.

3. Uwzględnienie okoliczności łagodzących.

Przedstawienie dowodów na dotychczas nienaganną służbę, czy nieprzewidywalny rozwój wydarzeń może wpłynąć na łagodniejsze orzeczenie.

4. Wnioskowanie o zatarcie kary.

W przypadku nałożenia kary warto dążyć do jej zatarcia. Dzięki temu można usunąć negatywne wpisy z akt osobowych.

Zatarcie kary dyscyplinarnej.

Zatarcie kary jest instytucją prawną, która pozwala funkcjonariuszowi przywrócić nienaganną opinię służbową. Polega ono na uznaniu kary za niebyłą i usunięciu informacji o jej nałożeniu z akt osobowych funkcjonariusza.

Podstawy i procedura zatarcia kary.

Czas, po którym może nastąpić zatarcie kary, zależy od jej rodzaju. Terminy zatarcia kar dyscyplinarnych określa art. 135q ustawy o Policji wskazujący, że:

1. Kary dyscyplinarne ulegają zatarciu po upływie następujących okresów od dnia uprawomocnienia się orzeczenia:

• Upomnienie – 6 miesięcy,
• Nagana – 6 miesięcy,
• Ostrzeżenie o niepełnej przydatności do służby na zajmowanym stanowisku – 12 miesięcy,
• Wyznaczenie na niższe stanowisko służbowe – 18 miesięcy,
• Obniżenie stopnia – 18 miesięcy,
• Ostrzeżenie o niepełnej przydatności do służby – 24 miesiące.

2. Przy nienagannym wykonywaniu obowiązków możliwe jest wcześniejsze zatarcie kary, jednak nie wcześniej niż:

• Upomnienie lub nagana – po 3 miesiącach,
• Ostrzeżenie o niepełnej przydatności do służby na zajmowanym stanowisku – po 6 miesiącach,
• Wyznaczenie na niższe stanowisko służbowe lub obniżenie stopnia – po 9 miesiącach,
• Ostrzeżenie o niepełnej przydatności do służby – po 12 miesiącach.

3. Kara dyscyplinarna w postaci wydalenia ze służby nie podlega zatarciu.

Zatarcie kary może nastąpić z inicjatywy przełożonego lub na wniosek funkcjonariusza. Przełożony, analizując wniosek, uwzględnia m.in. dotychczasowe wyniki służby, opinie służbowe i brak kolejnych przewinień.

Zatarcie kary nie przywraca  automatycznie dodatku służbowego.

Po zatarciu kary nie dochodzi do automatycznego przywrócenia wcześniejszej wysokości dodatku służbowego. Funkcjonariusz, który chce odzyskać pełne świadczenia finansowe, powinien złożyć odrębny wniosek do przełożonego, argumentując swoją prośbę. Decyzja w tej sprawie zależy od oceny służby funkcjonariusza po nałożeniu kary oraz wewnętrznych regulacji jednostki.

Dlaczego zatarcie kary jest ważne?

1. Rehabilitacja zawodowa: zatarcie pozwala na kontynuowanie służby bez obciążeń wynikających z wcześniejszych kar, co ma znaczenie przy awansach i zmianach stanowiska.

2. Ochrona emerytury: usunięcie kary z akt i odzyskanie dodatku służbowego ma istotny wpływ na wysokość świadczeń emerytalnych.

Podsumowanie.

Postępowania dyscyplinarne są poważnym wyzwaniem dla funkcjonariuszy Policji, szczególnie tych z długim stażem służby. Warto w takich sytuacjach podejmować działania minimalizujące ich negatywne skutki, w tym dążyć do zatarcia kary. Choć zatarcie kary nie przywraca automatycznie dodatku służbowego, otwiera drogę do dalszej rehabilitacji zawodowej. Kluczowe znaczenie ma tutaj świadome korzystanie z dostępnych narzędzi prawnych oraz współpraca z doświadczonym prawnikiem. Dzięki temu funkcjonariusz może skutecznie chronić swoją przyszłość zawodową i finansową.

Jeśli masz pytania dotyczące procedur zatarcia kary lub innych aspektów postępowań dyscyplinarnych - zapraszam do kontaktu.